Jongeren en Belgische overheid willen advies Internationaal Gerechtshof over klimaatrechtvaardigheid
VN-jongerenvertegenwoordigers en Worlds Youth for Climate Justice willen het Internationaal Gerechtshof vragen om een Advisory Opinion inzake klimaatrechtvaardigheid. VN-jongerenvertegenwoordigers, waaronder de Nederlandse jongerenvertegenwoordigers Aoife Fleming en Dennis Janssen, hebben dit bekendgemaakt bij de jaarlijkse discussie over de Duurzame Ontwikkelingsdoelen bij de Verenigde Naties, het High Level Political Forum in New York op 7 juli. De jongeren worden daarbij gesteund door de Belgische overheid, specifiek de minister van Klimaat, mevrouw Zakia Khattabi. De voormalig UN High Commissioner for Human Rights, Mary Robinson, riep tijdens het event staten op om zich te voegen bij het initiatief van de jongeren.
Internationaal Gerechtshof en Advisory Opinion
Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag is het belangrijkste gerechtelijke orgaan van de Verenigde Naties. Het is bevoegd om juridische geschillen tussen staten te behandelen volgens internationaal recht. Wanneer staten lid van de VN zijn kunnen zij hun geschil voorleggen. Daarnaast kan het Hof Advisory Opinions geven, juridische adviezen, aangaande juridische vragen die door geautoriseerde VN-organen en specifieke internationale instanties zijn aangebracht. De jongeren willen in dit geval dat de Algemene Vergadering van de VN dit verzoek gaat indienen bij het Hof. De Advisory Opinion geldt voor de staten die lid zijn van de VN. Hoewel de Advisory Opinion niet bindend is, heeft het wel groot gewicht en veel autoriteit. De Opinions worden vaak in het diplomatieke domein gebruikt als instrumenten om vrede te bewaken. Ook dragen Advisory Opinions bij aan de verduidelijking en ontwikkeling van het internationaal recht.
Mensenrechten, klimaat en milieu
De jongeren vinden het tijd om het internationaal recht in te zetten en daarbij een mensenrechtenperspectief toe te voegen om de klimaatambities, klimaatrechtvaardigheid en intergenerationele gelijkheid te bereiken. De Klimaatminister van België, Zakia Khattabi, legde de link helder en expliciet: klimaatverandering leidt tot milieuproblemen, waaronder droogte, wat er toe kan leiden dat mensen minder of geen toegang hebben tot hun mensenrechten. UNICEF’s senior adviseur Gautam Narasimhan benadrukte dat “het steeds duidelijker wordt dat klimaatverandering één van de grootste bedreigingen van kinderrechten is.” Klimaatverandering vergroot de bestaande ongelijkheden, zoals armoede, welzijn en genderongelijkheid. Hoewel er internationaal onder overheden overeenstemming lijkt te zijn over het feit dat klimaatverandering de realisatie van mensenrechten kan hinderen, ontbreekt er overeenstemming op het gebied van welke verplichtingen overheden en private sectoren hebben om dit probleem op te lossen. Daarom is er een verheldering nodig aangaande de verplichtingen.
Intersectioneel perspectief
Mary Robinson, de voormalig UN High Commissioner for Human Rights, gaf bij het door jongeren georganiseerde side-event over dit onderwerp aan dat er ook goed gekeken dient te worden naar de relatie met gender: “het genderonrecht is erg groot en moet naar voren worden gebracht. Het intergenerationele onrecht is ook erg groot.” Hier moet naar gekeken worden, omdat naar verwachting kinderen, jongeren, meisjes en vrouwen het hardst worden getroffen door de gevolgen van klimaatverandering.
Nederland: steun dit initiatief!
Defence for Children roept de Nederlandse overheid op om het jongereninitiatief te steunen en een Advisory Opinion te vragen aan het Internationaal Gerechtshof. Defence for Children vindt het belangrijk dat bij het maken van beleid en zoeken naar oplossingen voor dit grote vraagstuk, mensenrechten en specifiek kinderrechten worden meegenomen. Onderdeel hiervan is om kinderen en jongeren te steunen in de uitoefening van hun recht op participatie. Na de zomer gaan Defence for Children, de VN-Jongerenvertegenwoordigers en het Kinderrechtencollectief verder in gesprek met het VN-Kinderrechtencomité over kinderrechten en klimaat in Nederland.