Ingezette wijziging asielprocedure flagrante schending VN-Kinderrechtenverdrag
De Immigratie- en naturalisatiedienst (IND) blijft niet-begeleide kinderen ouder dan twaalf jaar tijdens de aanmeldprocedure op dezelfde manier behandelen als volwassenen. Dat schrijft de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid in reactie op het advies van de Raad van State over de voorgenomen wijziging van het Vreemdelingenbesluit 2000. Daarmee houdt de regering vast aan de ingezette koers om de asielprocedure te ‘flexibiliseren’. Defence for Children maakt zich hier zorgen over. In de context van het asielproces is het voor niet-begeleide kinderen van groot belang dat zij snel in een kindvriendelijke procedure terechtkomen. Het is een flagrante schending van het VN-Kinderrechtenverdrag kinderen op dezelfde manier te behandelen als volwassenen.
Voorgenomen wijziging asielprocedure in praktijk al doorgevoerd
Tot 1 november 2020 werden niet-begeleide kinderen bij aankomst in Nederland slechts kort gehoord. Tijdens dit zogenaamde aanmeldgehoor werden geen vragen gesteld over bijvoorbeeld hun land van origine. Dat gebeurde pas tijdens het eerste gehoor, dat plaatsvond na een rustperiode van drie weken. Vanaf 1 november 2020 is dit beleid echter veranderd. Het eerste gehoor is komen te vervallen, net als de daaraan voorafgaande rustperiode van drie weken. Niet-begeleide kinderen vanaf 12 jaar krijgen, wanneer zij Nederland binnenkomen, net als volwassenen, direct een uitgebreid aanmeldgehoor. Daarin worden vragen gesteld over asielverhaal, identiteit, nationaliteit en reisroute. Pas na dit gehoor krijgen zij een rustperiode van, ten minste, zes dagen.
Zorgen van diverse (kinderrechten)organisaties
Uit onderzoek van Nidos, de Nederlandse instelling die de voogdij uitvoert voor niet-begeleide kinderen, blijkt dat de helft van deze kinderen kampt met depressie, angstgevoelens of probleemgedrag. Zij zijn fysiek en mentaal vaak uitgeput. Nidos en verschillende andere organisaties, zoals de Vereniging Asieladvocaten en -Juristen Nederland (VAJN), VluchtelingenWerk Nederland , de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (UNHCR) en de Kinderombudsman maken zich zorgen over het feit dat er in de praktijk en in het wetsvoorstel geen specifieke waarborgen zijn opgenomen voor het aanmeldgehoor van niet-begeleide kinderen. Hetzelfde geldt overigens voor ernstig getraumatiseerde kinderen of andere kwetsbare kinderen in gezinnen. Defence for Children sluit zich bij de genoemde organisaties aan. De beoogde wijziging van de asielprocedure waarborgt geen zorgvuldige besluitvorming in de aanmeldfase.