De huidige coronacrisis heeft geweld tegen kinderen verergerd en geleid tot nieuwe vormen van seksuele uitbuiting en misbruik, zowel online als offline. Dat blijkt uit een recent rapport van de VN-Speciaal Rapporteur inzake de verkoop en seksuele uitbuiting van kinderen, Mama Fatima Singhateh. Ze presenteerde haar rapport tijdens de 46e zitting van de VN-Mensenrechtenraad in Genève. In het rapport doet Singhateh aanbevelingen ter preventie van geweld tegen kinderen, waaronder uitbuiting en misbruik. Ze onderstreept daarin tevens het belang van kinder- en jongerenparticipatie bij de besluitvorming en strategieontwikkeling van overheden. Defence for Children - ECPAT verwelkomt dit rapport. In lijn hiermee implementeren we in Nederland preventiestrategieën door onder andere hotels en reisorganisaties gratis trainingen en e-learnings aan te bieden om illegale prostitutie te herkennen. Daarnaast hebben we binnen het Down to Zero-programma met onze samenwerkingspartners in Azië en Latijns-Amerika het afgelopen jaar preventie- en mitigatiemaatregelen genomen.

Situatie van kinderen verder uitgehold

Mondiale lockdowns in het afgelopen jaar hebben geleid tot nieuwe bedreigingen voor kinderen en hun rechten. Het rapport van Singhateh benadrukt het feit dat kinderen het risico lopen de grootste groep langdurige slachtoffers te worden, aangezien de coronacrisis hun recht op onderwijs, voeding, veiligheid en gezondheid beïnvloedt. De VN-Speciaal Rapporteur zegt: "Kinderen en jongeren zullen na de crisis met een nieuwe en andere realiteit worden geconfronteerd. Kinderparticipatie is nog nooit zo cruciaal geweest voor de ontwikkeling van een nationale kinderrechtenstrategie, bedoeld om de verkoop en seksuele uitbuiting van kinderen te voorkomen en hun bescherming, herstel en re-integratie te waarborgen." Kinderen zijn vanwege hun economische kwetsbaarheid exponentieel getroffen door de pandemie. Het aantal kinderen dat in armoede leeft is met vijftien procent gestegen tot 1,2 miljard. De combinatie van armoede en lockdowns leidt er volgens het rapport toe dat uitbuiting en misbruik van kinderen toeneemt, waardoor ‘de situatie van miljoenen kinderen wereldwijd, die zich al in een precaire sociaaleconomische situatie bevinden, verder uitgehold dreigt te worden’.

Alternatieve manieren van uitbuiting

Ondanks het feit dat door de pandemie meer ouders en verzorgers thuis werken, kunnen zij alsnog weinig tijd met hun kinderen doorbrengen, waardoor kinderen vaker en langere tijd zonder toezicht online doorbrengen en zich meer mogelijkheden voor seksuele uitbuiting en cyberpesten voordoen. Het rapport benadrukt dat veel criminele groepen die zich bezighouden met seksuele uitbuiting hun werkwijze snel hebben aangepast aan de situatie. De sluiting van en beperkingen met betrekking tot hotels en uitgaansgelegenheden hebben er in sommige landen toe geleid dat mensenhandelaren alternatieve manieren hebben gevonden om kinderen te verkopen, zoals in auto’s of via social media. Mensen op de vlucht zijn getroffen door zware beperkingen op het gebied van humanitaire hulp, met als gevolg dat kinderen worden verkocht of worden gedwongen tot seksuele activiteiten in ruil voor voedsel en andere basisbenodigdheden.

Onevenredige impact van coronacrisis op meisjes

VN-Expert Singhateh constateert in haar rapport een onevenredige impact van de crisis op meisjes. Tijdens een lockdown worden meisjes thuis meer blootgesteld aan fysiek en seksueel geweld en is de kans groter dat hun misbruiker onder hetzelfde dak leeft. Daar komt nog bij dat de crisis de kans op kindhuwelijken vergroot. Tegelijkertijd worden reproductieve gezondheidszorg en hulp en zorg bij gendergerelateerd geweld op veel plaatsen nog steeds als 'niet-essentieel' beschouwd. Dit beperkt de rechtmatige toegang van meisjes tot deze zorg en hulp.

Aanbevelingen

Om te voorkomen dat al bereikte resultaten teniet worden gedaan in de aanloop naar 2030, wanneer de Duurzame Ontwikkelingsdoelen behaald moeten zijn, doet Singhateh een reeks aanbevelingen in haar rapport. Ze zet voornamelijk in op preventie. Daarnaast roept ze op tot betere dataverzameling om zodoende de impact van de pandemie op voor slachtoffers essentiële diensten te kunnen evalueren. De participatie van kinderen en jongeren is bij de besluitvorming en strategieontwikkeling cruciaal.

Meer informatie

• VN-Rapport 'Impact of coronavirus on different manifestations of sale and sexual exploitation of children'
• E-learnings voor personeel van hotels en vakantieparken om signalen van illegale prostitutie te herkennen
• Down to Zero programma