De uitdaging
Minderjarige slachtoffers en verdachten hebben recht op een individuele beoordeling in een zo vroeg mogelijk stadium binnen het strafproces, waarbij rekening wordt gehouden met hun leeftijd en hun persoonlijke omstandigheden. Dit is geregeld in het VN-Kinderrechtenverdrag en meerdere EU-richtlijnen. Belangrijk is dat minderjarigen de kans krijgen om tijdens en na het strafproces zo goed mogelijk verder te kunnen met hun leven en in de maatschappij. Om dat te bereiken is het nodig dat gebruik gemaakt wordt van interventies en herstelgerichte oplossingen die aansluiten bij wat een minderjarige nodig heeft. Op die manier wordt gegarandeerd dat rekening wordt gehouden met de specifieke (beschermings)behoeften en ontwikkeling van de minderjarige. Gebleken is dat binnen Europa veel onduidelijk is over de implementatie van de individuele beoordeling. De doelstelling van het EU-project FOCUS is dan ook dat de verplichtingen op grond van de EU-richtlijnen goed, innovatief en in onderlinge afstemming worden doorgevoerd in de praktijk.
Een uitdaging hierbij is dat de EU-richtlijnen niet concreet omschrijven op welke wijze en op welk moment de individuele beoordeling moet worden afgenomen. De in het FOCUS project te ontwerpen individuele beoordeling beoogt de belangen van minderjarige verdachten en slachtoffers centraal te stellen tijdens de strafprocedure. Op die manier krijgen minderjarigen de juiste begeleiding en bescherming. Om dit mogelijk te maken wordt een krachtig instrument ontwikkeld.
Defence for Children neemt deel aan dit EU-project om de Nederlandse wet, het beleid en de praktijk in overeenstemming te brengen met de EU-richtlijnen. In het Nederlandse (jeugd)strafrecht is het nog maar de vraag of bij alle minderjarigen een individuele beoordeling plaatsvindt, op welk moment dat gebeurt en of het in overeenstemming is met de EU-richtlijnen. Het project loopt van januari 2020 tot en met december 2021. Na afloop blijven we inzetten op een landelijke werkwijze, zodat alle kinderen de kansen krijgen die voortvloeien uit de EU-richtlijnen.
Wat doen we?
We inventariseren en bouwen voort op wat er al is qua onderzoek en werkwijzen in het kader van de individuele beoordeling van minderjarige verdachten en slachtoffers. We zetten in op het versterken van de capaciteit en kennisuitwisseling tussen stakeholders en (jeugd)strafrechtprofessionals in Nederland en de vijf andere deelnemende landen; België, Bulgarije, Griekenland, Roemenië en Servië. We scherpen de procedures aan en doen een pilot met een krachtige tool voor de individuele beoordeling in het (jeugd)strafproces. We streven ernaar dat een herstelgerichte werkwijze en aanpak onderdeel wordt van de individuele beoordeling. Tevens willen we dat er meer aandacht komt voor exclusiviteit, diversiteit en gender. We werken nauw samen met kinderen en professionals door middel van trainingen, focusgroepen en kinderadviesgroepen. We ontwikkelen kindvriendelijk informatie, campagnes, e-learning en train-de-trainer bijeenkomsten voor professionals.
Gezocht media-communicatie specialist voor het ontwikkelen van kindgericht materiaal. Interesse? Bekijk vacature
Resultaten
FOCUS is een tweejarig project. Binnen deze tijd streven we ernaar dat:
- De expertise van professionals die met kinderen in het strafrecht werken is verbeterd. Vooral ten aanzien van een multidisciplinaire aanpak en individuele beoordeling voor alle kinderen die als slachtoffer of als verdachte te maken krijgen met een strafrechtelijke procedure.
- De kennis van professionals over internationale verplichtingen, tools, procedures en de werkwijze bij de individuele assessments met kinderen binnen het jeugdstrafrecht is verbeterd.
- De kennis van (jeugd)strafrechtprofessionals over de inzetbaarheid van herstelgerichte oplossingen is verbeterd.
- De kwaliteit van de werkwijze is verbeterd met betrekking tot het toepassen van de individuele beoordeling bij minderjarige slachtoffers en verdachten.
- Het gebruik van een multidisciplinair individueel beoordelingsproces wordt via pilots toegepast en gemonitord.
- Minderjarigen krijgen een stem, de kennis over hun rechten is verbeterd en ze nemen het voortouw en voeren lobbycampagnes als agents of change.
- Het bewustzijn onder (jeugd)strafrechtprofessionals over het belang van een multidisciplinaire aanpak is verbeterd.